Seyahatimiz sırasında en çok görmek istediğimiz yerlerden birisiydi. Pınar'ın Saraybosna'ya inmesi sayesinde yolumuz üzerinde olan
Mostar şehrini, dolayısıyla da
Mostar köprüsünü görme olanağı da yakaladık.
Hani tarihi yaşamak diye bir terim vardır, aynen öyle oldu. Uzak bir zaman değil,
1992 de başlayan Sırpların saldırıları ve iç savaş sırasında bu köprü tamamen yıkılmıştı, o zamanlar televizyondan seyrediyorduk, arada bir kaç dakika haberlerde gösteriyolardı . Şehir tamamen harap olmuştu, hala da bir çok yerinde bu kanlı savaşın izlerini görmeniz mümkün, binalar tamamen onarılmamış. Ancak Mostar köprüsü eski haline bağlı kalarak aynen tekrar inşa edilmiş.
Köprünün bulunduğu bölüm ise bir çok minik dükkandan oluşuyor, ayrıca son derece turistik bir yer haline geldiği için barlar, restoranlar ve hediyelik eşya satan dükkanlar ile dolmuş. Özellikle restoranlar çok estetik şekilde tasarlanmış. Oldukça fazla ziyaret eden var.
Tursitik eşyalar Hırvatistan'a göre daha ucuz ama parası daha değerli. Savaşı bu kadar derinden hisseden bir yer için toparlanma sürecindeler hala.
Oraya gelipte
Boşnak böreği yemeden dönmek olmaz dedik ve boşnak böreğini yerinde tattık. Bu arada öğrendik ki böreğin adı da Boşnakça Bürek demekmiş, Çay ise çay :) Halkı tertemiz, güleryüzlü ve yardımsever. Biz Türkiye'den geldik deyince, herkes bize arkadaş arkadaş diyerek karşıladı :)
Bu arada Mostar'dan sonra Saraybosna'ya giden yolda enfes
kuzu çevirme yapıyorlar, lezzetini anlatamam. Gözünüzün çnünde dönen kuzular o kadar lezzetli ve ucuz ki. Bir örnek vereyim, 7 kişi kocaman bir porsiyon kuzu ( tandır tarzı ) ve kola, çay toplam 55 Euro hesap ödedik, gerisini siz hesap edin.
Mostar köprüsünün hikayesini aşağıda sizler için vikipedi'den çıkardım, bizden de bir kaç kare ekledim, daha fazla fotoğrafları
www.halukilhan.com adresinde bulabilirsiniz.
Mostar Köprüsü,
Bosna-Hersek Cumhuriyeti'nin
Mostar şehrinden geçen,
Neretva Nehri üzerinde
Mimar Sinan'ın
öğrencisi Mimar Hayruddin tarafından
1566 yılında inşa edilen
köprü. Mimar Hayruddin, köprü için 456 kalıp taş kullandı. Köprü, çevresindeki kente adını da verdi. Mostar, Hersek bölgesinin ana kenti oldu.
Neretva Nehri'nden 24 metre yüksekte 30 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğinde olan Mostar Köprüsü, dönemine göre gelişmiş bir teknolojiyle inşa edildi. Köprü inşaatında 456 kalıp taş kullanıldı. Köprü, inşa edildikten sonra yakınındaki şehre ismini verdi, şehirde ticareti canlandırdı ve zenginleştirdi. Böylece Mostar, Hersek bölgesinin önemli bir şehri haline geldi. Mostar Köprüsü, cesur sporcular tarafından yıllarca bir atlama platformu olarak kullanıldı. Geleneğe göre şehrin
erkekleri, nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak için
düğün öncesinde köprüden atlarlardı..
Bosna-Hersek'te başlayan iç savaş sırasında Mostar Köprüsü'ne ilk saldırıyı
1992'de Bosnalı
Sırplar düzenledi.
1993'te Hırvat tankları köprüye daha büyük bir zarar veren saldırılarını başlattı.
Kasım ayının sonunda köprü tamamen yıkıldı. Dev taşları, Neretva Nehri'nin sularına gömüldü. Mostar Köprüsü, yüzyıllar boyunca Bosna'da hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolüydü. Şehrin
Müslüman ve
Hırvat kesimini, birbirine bağlıyordu. Köprünün yıkımı, Mostar'ın çok uluslu mirasının reddedilmesi anlamına geliyordu.Savaş sonrasında
İngiliz güçleri yıkılan köprünün yerine geçici bir
demir köprü yaptı. Mostar civarındaki diğer köprüler de tahrip edildiğinden, nehrin iki yakasını birleştiren tek yapı olarak bu köprü kaldı.
Mostar Köprüsü' nün eski haline uygun olarak yeniden inşaası çalışmaları (TİKA)
UNESCO ve
Dünya Bankası' nın desteğiyle
1997'de başladı. Köprünün inşaatını
Türk şirketi olan ER-BU üstlendi.
Macar ordusundan dalgıçlar orijinal taşları nehir yatağından bulup vinçlerle çıkardı. Suyun içinde bozulmaya uğrayan taşlar yapıda kullanılamadığından orijinal taşların çıkarıldığı günümüzde kapalı olan taş ocağı tekrardan bu iş için açılıp aynı ocaktan çıkarılan taşlar köprünün yapımında kullanıldı. Orijinal modele sadık kalan şirket, köprünün temellerini de sağlamlaştırdı. 30 metre uzunluğundaki, 24 metre yüksekliğindeki köprünün kemerindeki çalışma
Haziran 2002'de başladı. Kilit taşı
Ağustos 2003'te yerine konuldu.
İnşaatı tamamlanan Mostar Köprüsü, aralarında
Türkiye' nin de bulunduğu çok sayıda devletin temsilcilerinin hazır bulunduğu bir törenle, İngiliz
Prensi Charles tarafından
23 Temmuz 2004 tarihinde açıldı. Açılışı, çok sayıda
televizyon ekibi naklen yayınla seyircilerine ulaştırdı.
Mostar Köprüsü, eski Mostar şehriyle birlikte
2005 yılında
Dünya Miras Listesi'ne eklendi.
Bugün çok uluslu bir yönetim tarafından idare edilen Mostar' da savaş döneminde başlayan bölünmeler hala devam etmektedir. Hırvatlar nehrin
batısında,
Müslümanlar ise
doğusunda yaşıyor. Savaş sırasında şehirden ayrılan Sırplarsa bir daha geri dönmedi.
Sevgilerimle,
Haluk
10.08.2010 09:30
Bosna-Hersek'te başlayan iç savaş sırasında Mostar Köprüsü'ne ilk saldırıyı 1992'de Bosnalı Sırplar düzenledi. 1993'te Hırvat tankları köprüye daha büyük bir zarar veren saldırılarını başlattı. Kasım ayının sonunda köprü tamamen yıkıldı. Dev taşları, Neretva Nehri'nin sularına gömüldü. Mostar Köprüsü, yüzyıllar boyunca Bosna'da hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolüydü. Şehrin Müslüman ve Hırvat kesimini, birbirine bağlıyordu. Köprünün yıkımı, Mostar'ın çok uluslu mirasının reddedilmesi anlamına geliyordu.Savaş sonrasında İngiliz güçleri yıkılan köprünün yerine geçici bir demir köprü yaptı. Mostar civarındaki diğer köprüler de tahrip edildiğinden, nehrin iki yakasını birleştiren tek yapı olarak bu köprü kaldı.
